Gepubliceerd op 15-10-2022 en laatst gewijzigd op 20-10-2022 <!– door Daniël Tuijnman –>

Een kritische beschouwing van de samenstelling van de Voorbereidingscommissie parlementaire enquête corona

Op 28 september 2022 kwam het NRC met de onthulling dat het presidium van de Tweede Kamer de landsadvocaat onderzoek had laten doen naar twee anonieme klachten over het gedrag van Khadija Arib als Kamervoorzitter naar de ambtenaren toe. Daarop sloeg Arib terug met de suggestie dat dit een achterbakse manier was van Vera Bergkamp om haar pootje te lichten, en trad een paar dagen later terug als Kamerlid.

Een suggestie die gedaan werd was dat deze actie ten doel had om Arib pootje te lichten als voorzitter van de corona-commissie. Dat is een leuke aanleiding om eens te kijken naar de samenstelling van die commissie, iets wat ik al een tijdje van plan was.

Intussen is duidelijk uit verdere berichtgeving in de NRC dat deze klachten niet uit de lucht komen vallen. Tijdens Aribs voorzitterschap zijn er minstens 23 klachten gedeponeerd bij de OR en vertrouwenspersonen. Dat roept ook de nodige vragen op waarom er niet doortastender is opgetreden. Een griffier is opgestapt in plaats van pal te blijven staan voor haar medewerkers, en het presidium, waar toen ook al Vera Bergkamp en Martin Bosma in zaten, heeft ook niets gedaan. Met zulke mensen win je geen oorlog.

De Tijdelijke commissie Corona

De opdracht van de tijdelijke commissie is om een parlementaire enquête voor te bereiden:

De tijdelijke commissie heeft van de Tweede Kamer de opdracht gekregen een onderzoeksvoorstel uit te werken voor de opzet van een parlementaire enquête naar het verloop van de coronacrisis in Nederland. Het onderzoek van de parlementaire enquête moet zich volgens de opdracht richten op de periode vanaf de eerste signalen vanuit China over het virus (eind 2019) tot en met het afschalen van de maatregelen in het voorjaar van 2022.

In de regel is het ook zo dat de leden van de uiteindelijke enquêtecommissie dezelfde zijn als die in de tijdelijke commissie hebben gezeten. We moeten er vooralsnog van uitgaan dat deze zelfde negen lieden — minus Arib, plus plaatsvervanger van Arib — erover gaan wie door de commissie gehoord gaan worden.

Laten we dan een aantal van de commissieleden langsgaan en kijken hoe serieus ze met het coronadossier zullen omgaan. Ik scoor de besproken leden op een schaal van 0 tot 5 aluhoedjes, waarbij 5 aluhoedjes een geharde complotdenker is.

Wybren van Haga (BVNL)

Wybren van Haga was in de vorige Kamer eerst VVD-lid, toen enig lid van de groep-Haga, en als zodanig trad hij de facto op als woordvoerder voor complotpartij FvD op het coronadossier. Elke keer dat Van Haga het spreekgestoelte beklom, rolden er een handvol complotten uit zijn mond.

Score: 6 aluhoedjes.

Pepijn van Houwelingen (FvD)

De keus voor Pepijn “Vossius” van Houwelingen is opvallend, aangezien hij normaliter niet de woordvoerder op het coronadossier is; dat zijn Gideon van Meijeren en fractieleider Thierry Baudet. Dat neemt niet weg dat ook Van Houwelingen enthousiast elk complot omarmt dat hij tegenkomt of zelf bedenkt (zoals al die brieven die hij zogenaamd ontvangt).

Score: 6 aluhoedjes.

Vicky Maeijer (PVV)

Ook Vicky Maeijer is een opvallende keus; de fractiewoordvoerder voor het coronadossier is Fleur Agema, dus we zullen Maeijer moeten scoren op grond van Agema’s track record. Zo gepassioneerd en feitelijk als Agema pleit voor opname van het rotavaccin in het RVP, zo gepassioneerd haalt ze alles van stal om COVID-vaccins zwart te maken.

Score: 4 aluhoedjes.

Nicki Pouw-Verweij (JA21)

Ook in dit geval kan de partij al geclassificeerd worden als een complotdenkers-partij: kijk maar naar het recente gedrag van Europarlementariër Rob Roos, die plotseling heel boos is nu een Pfizer-executive heeft gezegd dat transmissie geen onderzoeksobject was van de vaccin-trials. Iedereen die twee jaar geleden een beetje op had gelet en de trialopzet had gelezen of het wetenschappelijk artikel in de NEJM met de uitkomst van de trial, wist dat, en iedereen die had opgelet wist dat er uitgebreid post-marketing-onderzoek naar is gedaan.

Je zou denken dat Nicky Pouw, die zelf arts is, iets realistischer in het dossier staat. Maar dat valt eigenlijk ook vies tegen. Pouw is in 2019 op de FvD-lijst gekozen tot Eerste Kamerlid. Bij de interne ruzie in november 2020 heeft zij de partij verlaten en is met Joost Eerdmans en Annabel Nanninga overgegaan naar JA21. Als je dan haar brief aan het bestuur leest die zij op 25 november schreef, valt op dat ze niet eens zo valt over het feit dat Baudet complottheorieën aanhangt, maar alleen aan het aspect dat die complottheorieën antisemitisch zijn.

Een jaar later, rond 16 september 2021, wordt Nicki Pouw door allerlei media bejubeld omdat ze Thierry Baudet terechtwijst over een aantal termen die hij gebruikt; bijvoorbeeld op deze pagina van RTL Nieuws. Laten we eens uitschrijven wat Pouw daar precies zegt:

Ik voel als enige arts in de Kamer dan toch de behoefte — er kijken allemaal mensen mee — om dit even recht te zetten. Artsen hebben heel duidelijke definities voor bepaalde behandelingen. En een medische definitie van gentherapie is niet een mRNA-vaccin. U mag de term gebruiken die u wil, mijnheer Baudet, vind ik prima. Maar dat dit mRNA-vaccin gentherapie zou zijn, er is geen arts die die woorden in de mond zou nemen.

Daarnaast, experimentele behandelingen bestaan, dan hebben we het over een hele andere onderzoeksfase dan waarin dit vaccin zich bevindt. Dus u mag erover zeggen wat u wil, maar ik vind het ook belangrijk om dat toch een keer weerlegd te hebben.

Het is ronduit bizar dat Pouw tot twee keer toe zegt dat Baudet, omdat hij geen arts is, de vrijheid zou hebben om medische termen te gebruiken die niet van toepassing zijn. Voor een niet-arts veranderen niet plotseling de betekenis van de termen “gentherapie” en “experimenteel”. Daarmee zegt Pouw in feite dat ze het prima vindt als Baudet doorgaat met het verspreiden van schadelijke complottheorieën.

Score: 4 aluhoedjes.

Pieter Omtzigt

Omtzigt is op dit moment de gevierde held omdat hij (samen met Renske Leijten) de Toeslagenaffaire boven tafel heeft gekregen, en daarbovenop ook de grote onkreukbare martelaar die, na “functie elders” en een burn-out thuis voor zijn principes heeft gekozen en de CDA-fractie heeft verlaten. Dat is echter een nogal eenzijdig beeld; laten we eens verder in zijn geschiedenis duiken.

Omtzigt en de Toeslagenaffaire

Harrie Verbon, lid van de Rekenkamer, heeft een aardig overzicht geschreven van het ontstaan van de Toeslagenaffaire en de rol van Omtzigt daarin. En daaruit komt Omtzigt bepaald niet als een scherpe geest die betrouwbaar het juiste pad voor ogen heeft. In 2005, toen Joop Wijn de Toeslagenwet voorstelde, was Omtzigt er een warm voorstander van om mensen zonder veel controles toeslagen toe te kennen en uit te keren. Hij hield zich ook doof voor waarschuwingen van de Belastingdienst, die niet goed klaar was, en van de Rekenkamer, die wees op het risico van fraude. In 2013, met de Bulgarenfraude, was het precies andersom, en stond Omtzigt vooraan om een harde aanpak van de fraudebestrijding te eisen, alweer tegen de waarschuwingen van de Rekenkamer in. En in 2020 is Omtzigt dan de gevierde jongen omdat hij het resultaat van diezelfde harde fraudebestrijding waar hij 7 jaar eerder zo om vroeg, heeft blootgelegd.

Erg evenwicht is het dus allemaal niet: Omtzigt is tenminste twee keer fiks doorgeslagen op dit ene dossier, eerst de ene kant uit en daarna de andere kant.

Omtzigt en de MH17

Dat er het een en ander schort aan Omtzigts kritische vermogen en oordeelsvorming, bleek ook in 2017, toen hij een Oekraïense nepgetuige van de MH17-ramp (een Poetin-agent?), aan het woord liet en zo twijfel liet zaaien over de toedracht van de ramp.

Omtzigt en de oversterfte

Op het coronadossier heeft Omtzigt ook al laten zien weinig kritisch te zijn. Op 4 januari 2022 schreven Ronald Meester en Eline van den Broek een opiniestuk in de Volkskrant over vragen rond de oversterfte. Van den Broek is een sociaal darwinist uit de Herstel-NL-hoek; Meester is een antivaxxer en creationist, kortom iemand die de gehele laatste 250 jaar life sciences ontkent. Hun bedoeling met dit onderzoek blijkt uit de volgende citaten in de brief:

In welke mate speelt corona hier een rol of de vaccinatie tegen covid?

maar we kunnen ook niet uitsluiten dat de massavaccinaties er iets mee te maken hebben.

kortom, deze twee personen hebben een duidelijke agenda: ze hopen dat het onderzoek uitwijst dat vaccinaties sterfgevallen hebben veroorzaakt (hoe ideologisch verblind kun je zijn?). Omtzigt heeft een motie ingediend die kamerbreed gesteund werd, het onderzoek is er gekomen, met Van den Broek en Meester in de klankbordgroep. Het onderzoek wees uiteraard uit wat we allang wisten: vaccinaties hebben levens gered, en niet levens gekost.

Heeft dit nu de wappies overtuigd dat vaccinaties echt werken? Nee. De klankbordgroep prees tijdens het onderzoek het werk van de onderzoekers, maar wat schrijft Ronald Meester nu op LinkedIn:

Ook het CBS/RIVM onderzoek kon geen conclusies trekken, en was bovendien slecht uitgevoerd.

Zonde van het geld, de conclusies zijn als verwacht, de cijfers zijn ook nauwelijks eerder boven tafel gekomen dan bij de normale CBS-procedures, en de wappies leven toch in hun eigen fantasiewereld.

Omtzigt in de commissie

Wat betekent dit alles voor Omtzigts gedrag in deze commissie? Na het Toeslagenschandaal ligt er alleen maar een grotere last op zijn schouders: in de coronacommissie zal hij de behoefte voelen, en de verwachting van derden, om een NOG GROTERE MISSTAND aan het licht te brengen. Combineer die druk met het al hierboven geschetste gebrek aan kritisch oordeelsvermogen, en je hebt een recept voor een ramp. Net zoals bij de MH17, is er het levensgrote risico dat Omtzigt valt voor de gladde praatjes van de ene of de andere wap. En in de huidige stemming vertrouwt de rest van de Kamer hem op zijn blauwe ogen.

Score: 3 aluhoedjes.

Conclusie

Een meerderheid van de commissieleden — 5 van de 9 — varieert van gevoelig voor complottheorieën tot massaproducent van complottheorieën. Er is een sterke voorzitter van de commissie nodig om deze mensen in toom te houden. Arib was dat, het is maar de vraag of haar opvolger als voorzitter dat ook is.

Als dat niet het geval is, krijgen we een schertsvertoning van een commissie die als getuigen uitnodigt zulke mensen als Willem Engel, Flavio Pasquino, Evelien Peeters, Pierre Capel en Theo Schetters.

Persoonlijk ben ik van mening dat het uitnodigen van slechts één van deze zwendelaars als getuige, het gehele werk van de commissie invalideert. Hopelijk is de commissie wijzer dan dat, maar ik heb er een hard hoofd in.

Voor een effectieve enquête naar het coronabeleid van het kabinet is het dringend gewenst dat er veel meer Kamerleden van redelijke partijen in de commissie plaatsnemen. Nu zijn dat alleen vacant (PvdA), Marijke van Beukering (D66), Hilde Palland (CDA) en Ulysse Ellian (VVD). De overige partijen schitteren door afwezigheid.