Gepubliceerd op 27-09-2021 en laatst gewijzigd op 13-01-2022 <!– door Daniël Tuijnman –>

Fact-check van de speech van Thierry Baudet bij de Algemene Politieke Beschouwingen, 22 september 2021

Deze blogpost is deel 5 in de serie fact-checks van Baudets speech, en gaat over het hoofdstuk “Jongeren”.

Zie deze aparte blogpost voor een overzicht van de verschenen en te verschijnen delen.

Zie ook Pepijn van Erps artikel op Kloptdatwel, dat de voetnoten naloopt, waarvan ik hier ook graag gebruikmaak.

Jongeren

Blijft dan nog over: de jongeren. Maar zoals ziekenhuisdirecteur Maurice van den Bosch van het OLVG al scheef: ‘Vaccineren van deze leeftijdsgroep heeft (…) geen winst voor de betrokkenen (…). (23) Aan ons de taak om de farmaceutische bedrijven uit te leggen dat voor introductie binnen deze leeftijdsgroep dus geen plek is.’ (24)

Maar toch worden nu – mirabile dictu! – spuitjes voor peuters en kleuters voorbereid! Waaróm, in vredesnaam?

Dat laatste komt eruit alsof Baudet het een heel eng idee vindt om kinderen überhaupt te vaccineren. Zou hij wel eens van het Rijksvaccinatieprogramma gehoord hebben? Zou Baudet zich realiseren dat hij als baby is ingeënt met DKTP-prikken en een BMR-prik? Laten we thematisch de argumenten bekijken van het inenten van tieners en van kinderen.

Baudets voetnoot (23) is het Nature-artikel “Kids and COVID: why young immune systems are still on top“. Dat artikel verwijst op zijn beurt naar “Will COVID become a disease of the young?“.

Zijn voetnoot (24) is een LinkedIn-post van Maurice van den Bosch, directeur van het OLVG in Amsterdam. Van den Bosch verwijst daarin naar het rapport “Children and COVID-19: State Data Report” van de American Academy of Pediatrics (AAP) en de Children’s Hospital Association (CHA). Ik verwijs verder, in navolging van Pepijn van Erp, naar het advies van de Gezondheidsraad over vaccinatie van adolescenten (12+) van 29 juni 2021.

Directe gezondheidswinst

Overlijden en ziekenhuisopname

Over het AAP-rapport zei Van den Bosch voluit, zonder ellipsis:

Dit ging om alle kinderen tot 18 jaar. Voor de kinderen <12 jaar worden de aantallen nog kleiner. Kortom, vaccineren van deze leeftijdsgroep heeft voor zover data inzichtelijk maakt geen directe winst voor de betrokkenen zelf mbt ernstig ziekteverloop.

Dat vind ik een wonderlijke uitspraak. Op pagina 18 van het rapport lezen we namelijk dat consistent 0,9% van de kinderen die met COVID besmet zijn, in het ziekenhuis worden opgenomen, volgens de cijfers van de 24 staten en New York City die daarover rapporteren:

Dat is een fiks aantal. Dat is qua percentage hetzelfde als bij RSV, waarvoor jaarlijks zo’n 2.000 kinderen worden opgenomen. Zou Van den Bosch daarover ook zeggen dat vaccinatie niet hoeft (mocht er eindelijk een vaccin komen)?

Vervolgens lezen we op pagina 23 dat 0,01% van de kinderen met COVID overlijdt:

Die mortaliteitsgetallen zijn hetzelfde als voor mazelen, een ziekte waar we al sinds 1975 tegen inenten. Wil Van den Bosch dat ook niet meer?

Kortom, de getallen waar Van den Bosch aan refereert zijn eerder een argument om kinderen wel te vaccineren dan niet.

De getallen liggen in Nederland gunstiger dan in de VS; volgens de Gezondheidsraad:

Tot nu toe is van bijna 280.000 kinderen en adolescenten in Nederland bekend dat zij besmet zijn geraakt. […] In de leeftijdsgroep 13 tot en met 17 jaar zijn er 101 adolescenten opgenomen geweest (periode 1 september 2020-23 mei 2021). Er zijn in totaal twee adolescenten, in de leeftijdsgroep 15-19 jaar, overleden. Zij hadden beiden een onderliggende aandoening.

Daarbij moet aangetekend worden dat dit gaat over een periode waarin grotendeels het klassikaal onderwijs stillag. Bij hervatting van het klassikaal onderwijs gaat het aantal besmettingen, en dus het aantal ziekenhuisopnamen, omhoog.

Morbiditeit

Het rapport van de Gezondheidsraad gaat verder in op twee complicaties. Ten eerste Multisystem Inflammatory Syndrome – Children (MIS-C), waarvan 83 gevallen bekend zijn bij kinderen en adolescenten. Ten tweede Long COVID. Het rapport zegt dat nog weinig concreets bekend is, maar noemt wel:

Ruim de helft van de kinderen en adolescenten (58%) had 4 maanden na de diagnose nog klachten. De meest genoemde zijn slapeloosheid, luchtwegklachten en neusverstopping, vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn en concentratieproblemen.

Het heeft er in ieder geval alle schijn van dat zowel onder kinderen als onder adolescenten een significant percentage langdurig ernstige klachten blijft houden van een COVID-infectie.

Trends

De ziektelast van COVID onder jongeren wordt dus nu al onterecht gebagatelliseerd. Het artikel “Kids and COVID” waar Baudet aan refereert signaleert bovendien een trend dat die ziektelast nog erger lijkt te worden:

The emergence of the Delta variant has made finding answers more urgent. Reports suggest that in the United States and elsewhere, children are starting to make up a larger proportion of reported infections and hospitalizations. These trends might be due to Delta’s high transmission rate and the fact that many adults are now protected by vaccines.

COVID onder jongeren wordt dus een steeds groter issue.

Proportionaliteit

Nogal vaak wordt er laatdunkend gedaan over dat er maar “een paar” doden zijn te betreuren van een ziekte, dus waarom zouden we iedereen inenten? Ik wil de bovenstaande (zachte) cijfers daarom even in perspectief plaatsen van waar we wel al tegen inenten en wat doodnormaal gevonden wordt. Zonder vaccinatie zouden er aan mazelen jaarlijks ongeveer 15 kinderen sterven, en aan bof geen enkele. Meningokokken-W kwam maar 80 keer per jaar voor (waarvan 25 dodelijk). De 22-wekenprik voorkomt 170 ziekenhuisopnamen per jaar voor kinkhoest, waarvan 1 à 2 met dodelijke afloop.

Indirecte gezondheidswinst

Indirecte gezondheidswinst bestaat er enerzijds uit dat gevaccineerde jongeren daarmee niet ouderen kunnen infecteren; en anderszijds uit immateriële zaken als het vermijden van schoolsluitingen en de gevolgen daarvan.

Jongeren als vector

In Israël, waar de bevolking snel gevaccineerd is, zijn jongeren al veruit de grootste groepen die besmet zijn. Het artikel “Will COVID become a disease of the young” geeft aan dat meer dan de helft van de COVID-patiënten onder de 20 is:

En deze jongeren kunnen elkaar infecteren, en ouderen — docenten, ouders, grootouders — die niet gevaccineerd zijn of bij wie de vaccinatie niet effectief genoeg blijkt. Ondanks een hoge vaccinatiegraad bij volwassenen kan het virus zo toch blijven circuleren. Het RIVM heeft gemodelleerd wat het verschil tussen vaccinatie vanaf 12 en vanaf 18 jaar zal zijn voor het reproductiegetal in de periode oktober 2021 t/m april 2022. Grafiek uit het rapport van de Gezondheidsraad:

Daaruit wordt heel duidelijk dat dit het verschil kan zijn tussen een R_e boven of onder de 1, en dus het verschil tussen wel of geen niet-medicamenteuze maatregelen ter beperking van de pandemie.

Aanvullende maatregelen

Het afgelopen leerjaar zijn voor het grootste deel de scholen gesloten geweest en is er onderwijs op afstand geweest. Dat heeft allerlei negatieve invloeden gehad op het welbevinden van jongeren, op de thuissituatie en op de leerprestaties. Zonder vaccinatie van jongeren is er een veel groter risico dat beperkende niet-medicamenteuze maatregelen nodig zijn, hetzij in de algemene bevolking, hetzij bijvoorbeeld de sluiting van een individuele schoolklas waar COVID rondwaart. Het rapport van de Gezondheidsraad wijdt hier uitgebreid over uit.

Conclusie

Niet alleen heeft Baudet hier alweer ongelijk, maar zijn bronnen spreken zijn stellingen ook tegen. Maurice van den Bosch onderschrijft ze weliswaar, maar baseert zich daarbij weer op bronnen die zijn stellingen tegenspreken. Baudet is hierbij ook onoprecht geweest door het woord “directe (winst)” weg te laten om zo proberen de indirecte gezondheidswinst onder het tapijt te schuiven.

Baudet heeft nog steeds op geen enkel punt gelijk gehad.