Gepubliceerd op 26-09-2021 en laatst gewijzigd op 09-10-2021 <!– door Daniël Tuijnman –>

Fact-check van de speech van Thierry Baudet bij de Algemene Politieke Beschouwingen, 22 september 2021

Deze blogpost is deel 4 in de serie fact-checks van Baudets speech, en gaat over het hoofdstuk “De cijfers over corona”.

Zie deze aparte blogpost voor een overzicht van de verschenen en te verschijnen delen.

Zie ook Pepijn van Erps artikel op Kloptdatwel, dat de voetnoten naloopt, waarvan ik hier ook graag gebruikmaak.

De cijfers over corona

Maar tegen welk gevaar zou dit semi-verplichte experimentele goedje met dubieuze werking ons dan eigenlijk moeten behoeden? Laten we de feiten over corona nogmaals bekijken.

Het zou aardig zijn als Baudet inderdaad eens een keer met feiten aan komt zetten in plaats van met gebakken lucht.

“Het is maar een griepje”

De Infection Fatality Rate – ofwel, de dodelijkheid – van corona is wereldwijd gemiddeld 0,23 procent. Voor mensen jonger dan 70 jaar is het 0,05 procent. (17) Dat is dezelfde orde van grootte als een zware griep en dermate laag, dat het de onzekerheden en risico’s van de huidige, experimentele vaccins in mijn ogen totaal niet rechtvaardigt. (18)

Baudet komt hier aanzetten met al uitgebreid bekritiseerde en ontzenuwde artikel van Ioannidis van september 2020. In voetnoot (18) voegt hij nog deze tekst aan zijn betoog toe:

Volgens – nota bene – de Wereldgezondheidsorganisatie zélf, is de Infection Fatality Rate (oftewel: de mortaliteit) van Corona laag. Rond de 0.23% voor alle leeftijden en voor mensen ónder de 70 jaar is die 0.05% (zie bovenstaande voetnoot). Dit zijn bepaald geen imponerende getallen en al honderden jaren hebben we een vergelijkbaar corona-seizoen, zonder dat men in paniek raakte of een wereldwijde ‘pandemie’ uitriep.

Deze alinea staat weer bol van de fouten.

Ten eerste is het artikel van Ioannidis slechts gepubliceerd in het bulletin van de WHO, maar niet de officiële positie van de WHO, zoals Baudet ons in de voetnoot probeert wijs te maken.

Ten tweede is het getal 0,23% dat Ioannidis noemt geen gemiddelde maar de mediaan. Dat zijn twee verschillende statistische grootheden.

Ten derde heeft Ioannidis in zijn artikel allerlei studies bij elkaar genomen en heeft daar cijfers van geïnterpreteerd. Hij is daarvoor bekritiseerd door de auteurs van diverse van die studies dat hij hun resultaten verkeerd interpreteert.

Ten vierde zijn er notabene twee Nederlandse studies in Ioannidis’ artikel gebruikt, van Sanquin en van het Erasmus, en die komen op een veel hogere IFR uit:

Een latere studie van Van Asten et.al. van het RIVM en het CBS uit januari 2021 komt nog beduidend hoger uit:

Based on excess deaths and preliminary results from seroepidemiologic studies, we estimated the infection-fatality rate to be 1%. 

Kortom, Ioannidis’ studie wordt alleen nog maar gebruikt door mensen die COVID-19 willen bagatelliseren.

Wat betreft de vergelijking met influenza slaat Baudet de plank ook finaal mis. Marc Bevand heeft Amerikaanse schattingen van de IFR van COVID-19 afgezet tegen die voor de seizoensgriep, uitgesplitst naar leeftijd, en zijn grafiek laat zien dat in bijna alle leeftijdscategorieën COVID-19 veel dodelijker is dan influenza:

Puur op basis van gezondheidsredenen zou ik dus iedereen onder de 70 afraden zo’n prik te nemen.

Laten we hierbij vooral in het achterhoofd houden dat Baudet geen arts is, en dat (tot nu toe) werkelijk geen enkel argument dat hij in deze speech heeft aangedragen bleek te deugen.

Bescherming van ouderen

Voor mensen boven de 70 zouden de vaccins wellicht de afweging waard kunnen zijn, zij het niet dat juist de groep die de meeste sterfkans heeft -de gemiddelde leeftijd van coronadoden is 83 jaar – grotendeels onbeschermd blijkt door deze vaccins – zo onthulde een studie in Nature van afgelopen juni. (19)

Dat is een verdraaiing van wat dat artikel concludeert. De volledige conclusie luidt namelijk:

Critically, we show that elderly individuals are likely to be at greater risk from VOCs, as a greater proportion of individuals in the over-80 age group showed no neutralizing activity to P.1 and B.1.1.7 after the first dose. Reassuringly, we observed neutralizing responses across all age groups after the second dose, although further work is needed to understand the effect of age on the durability of immune responses following vaccination.

Oftewel: één dosis werkt (haast) niet bij ouderen, maar twee doses geven net zo’n goede bescherming als bij jongere mensen; al weten we nog niet hoe lang die bescherming aanhoudt. Het artikel is juist een heel sterk argument vóór het vaccineren van ouderen en vóór eventuele booster-vaccins om bescherming op peil te houden.

Vaccinatieparadox

Gegevens uit Israël en het Verenigd Koninkrijk lijken dat trouwens ook te bevestigen: bijna 60% van de mensen die vorige maand in Israël in het ziekenhuis lagen met corona, bleek dubbel gevaccineerd. (20) Bijna de helft van de vorige maand in Engeland opgenomen coronapatiënten was volledig gevaccineerd. (21) En in Nederland blijkt dat in de groep mensen boven de 60 jaar die positief testen op corona bijna 60% ook netjes dubbel gevaccineerd was. (22)

De tweede referentie van Baudet is een artikel in The Times dat gaat over de situatie in Ierland, niet in Engeland of het Verenigd Koninkrijk; zo slordig gaat hij met zijn bronnen. Het artikel zit achter een paywall. Ik ga er verder niet inhoudelijk op in: ik verwacht niet dat er iets substantieels anders aan de hand is dan met de Israëlische of Nederlandse cijfers.

De derde referentie zijn de Nederlandse cijfers van het RIVM. Baudet stelt dat 60% van de 60-plussers die positief getest zijn, volledig gevaccineerd zijn. Dat klopt, maar dat is ook te verwachten. Zoals ik in een eerdere blogpost schreef over deze vaccinatieparadox: bij een hoge vaccinatiegraad zullen meer gevaccineerden ziek worden dan ongevaccineerden. Immers, bijna geen enkel vaccin werkt 100% (het tetanusvaccin en het rabiësvaccin zijn de enige uitzonderingen die me bekend zijn), dus er zullen altijd gevaccineerden zijn die toch ziek worden.

Als we kijken naar de vaccinatiegraad in Nederland onder 60-plussers — mensen die voor of in 1960 geboren zijn — dan zien we dat deze 90% of hoger is:

Er zijn dus 9 keer zoveel gevaccineerde 60-plussers als ongevaccineerde (90% versus 10%). Maar er zijn slechts 1,5 keer zoveel gevaccineerde 60-plussers die positief testen als ongevaccineerde (60% versus 40%). Met andere woorden: de kans dat een gevaccineerde positief test is 6 keer zo klein (9 gedeeld door 1,5) als dat een ongevaccineerde dat doet.

Evenzo zijn de Israëlische cijfers, dat bijna 60% van de ziekenhuisopnamen gevaccineerden betreft, helemaal niet zo alarmerend als ze op het eerste gezicht lijken. Dat is alweer een geval van de vaccinatieparadox — plus een andere paradox — die zorgt voor misleidende cijfers als je de data niet goed bekijkt. Die Israëlische cijfers en die paradoxen heb ik in deze blogpost besproken, met als conclusie dat ook bij 60-plussers de effectiviteit van het Pfizer/BioNTech-vaccin rond de 90% ligt.

Kortom: de cijfers die Baudet hier aanhaalt om te beargumenteren dat de vaccins niet werken, tonen juist het tegendeel aan: vaccineren werkt, ook bij ouderen.

Conclusie

Baudet en cijfers is geen goede combinatie. Alle cijfers die hij aanhaalt spreken namelijk tegen zijn stellingen, als je ze goed beschouwt.