Gepubliceerd op 29-08-2021 en laatst gewijzigd op 10-10-2022 <!– door Daniël Tuijnman –>

Debunk van de video van David Prins van 9 mei 2020

Vandaag een klassieker: een van de eerste complotgeluiden tijdens de coronacrisis, de video van David Prins van 9 mei 2020. Mijn goede vriend Tom van Rooden was er als eerste bij om op 10 mei een debunk daarvan te schrijven op zijn Facebook-tijdlijn. Met permissie publiceer ik die hier, met wat kleine wijzigingen en een nawoord.

De titel van deze blogpost is ontleend aan de column van Susanne Uilenbroek.

Debunk van David Prins’ video van 10 mei

Het betoog van David Prins is gebaseerd op een aantal frames en aperte onwaarheden. Als je die er onderuit haalt, dan valt zijn hele bangmakerij als een kaartenhuis in elkaar.

Afgelasten grote evenementen

Tot 1:45 min heeft hij het over de uitspraak van minister Hugo de Jonge dat grote evenementen geen doorgang kunnen hebben totdat er een vaccin is. Daar is hij bang van geworden en vraagt zich af wat de wetenschappelijke onderbouwing is.

Ten eerste rukt hij de uitspraak uit zijn verband. Het is een vergezicht dat De Jonge schetst, geen kabinetsbesluit. Het zou even goed weer teruggedraaid kunnen worden.

Ten tweede is het nogal wiedes dat grote evenementen een groot risico vormen. Als je duizend mensen bij elkaar zet, en eentje heeft er COVID-19, dan kan die 999 anderen infecteren. En om precies te zijn: 999 vreemden, niet dezelfde collega’s, buren of familieleden die hij/zij dagelijks treft.

Zuid-Korea had aanvankelijk de verspreiding van COVID-19 onder controle door uitgebreid testen en contactonderzoek, tot patiënt #31. Zij heeft twee keer aan een dienst in een megakerk meegedaan, één keer voordat ze symptomen had en zich liet testen, en nog één keer nadat ze al wist dat ze positief testte voor COVID-19. Dat was begin februari. Je kan nog steeds op de kaart van Zuid-Korea zien dat Daegu, de stad waar zij woont, verreweg de hoogste incidentie van COVID-19 heeft. Dit Reuters-artikel legt dat uit.

Vaccins schadelijk?

Op 2:05 heeft hij het erover dat vaccins schade kunnen toebrengen als ze te snel ontwikkeld worden en refereert aan de Mexicaanse griep en narcolepsie.

Ten eerste is niet duidelijk of Pandemrix (het vaccin in kwestie) wel geassocieerd is met een verhoogde kans op narcolepsie ten opzichte van niet-gevaccineerden. Uit een artikel in Medisch Contact:

De vraag is of behalve het griepvaccin ook het griepvirus zelf (zoals H1N1) bij mensen met een genetische kwetsbaarheid narcolepsie kan veroorzaken. Uit cijfers blijkt inderdaad dat het aantal gevallen van narcolepsie na de grieppandemie van 2009 omhoog ging in China, zonder dat daar Pandemrix werd gebruikt.

De meest waarschijnlijke verklaring is dat zowel Pandemrix als de Mexicaanse griep narcolepsie triggeren door de aanwezigheid van een bepaald antigen, en dan alleen nog bij mensen met een genetische predispositie.

Ten tweede moeten we kijken naar wat nou eigenlijk de schade was van dit vaccin. In Nederland gaat het om – tada – tussen de zeven en elf gevallen.

Ten derde moet je altijd afwegen wat de kosten en de baten zijn. Het ziet er naar uit dat COVID-19 slachtoffers zal blijven eisen, zeker omdat elke mate van versoepeling van de lockdown-maatregelen de R₀ weer over de 1 heen duwt. Als COVID-19 zorgt voor één dode per dag zijn dat er 365 in het jaar. Dan is zo’n “ramp” als met Pandemrix – acht mensen met een, weliswaar heel zware, ziekte, het kleinere kwaad.

Ten vierde is Pandemrix een heel slecht voorbeeld omdat daarbij inderdaad essentiële stappen zijn overgeslagen. Aanvankelijk was het ontwikkeld als vaccin tegen een mogelijke H5N1-pandemie, maar op het laatste moment zijn de antigenen van H5N1 die erin zaten vervangen door H1N1-antigenen en is de nieuwe samenstelling niet getest. Dat is bij SARS-CoV-2-vaccins nooit de intentie geweest.

Vaccins tegen RNA-virussen

Op 2:15 beweert hij dat het voor heel veel andere RNA-virussen niet gelukt zou zijn om goede vaccins te ontwikkelen en noemt dan HIV en Ebola en “noem maar op” (dat virus ken ik niet).

Ten eerste is zijn opsomming onjuist: voor Ebola is in 2019 een vaccin toegelaten, en dat is in 5 jaar ontwikkeld.

Ten tweede zijn er ook een heleboel RNA-virussen waarvoor wel goede vaccins zijn: polio, mazelen, rode hond, bof, zijn ook allemaal ziekten veroorzaakt door RNA-virussen, en daar zijn prima vaccins voor.

Levensstijl

Op 2:35 zegt hij dat misschien wel half Nederland onvoldoende vitamine C, vitamine D, zink en selenium binnenkrijgt en dat dat invloed heeft op je immuunsysteem. Dat beweerde tekort is ongesubstantieerd. Alleen voor vitamine D geldt dat een substantieel deel van de bevolking risico loopt te weinig binnen te krijgen:

De meeste ouderen en mensen van niet-westerse afkomst in Nederland krijgen te weinig vitamine D binnen. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  berekende in verschillende scenario’s in hoeverre het mogelijk is om de vitamine D inname bij deze groepen te verhogen, door extra vitamine D toe te voegen aan een aantal voedingsmiddelen, zonder dat de maximaal aanvaardbare dagelijkse inname in het merendeel van de algemene Nederlandse bevolking (2-70 jaar) wordt overschreden.

We hebben het hier dus over ouderen boven de 70 jaar, en over mensen van niet-westerse afkomst, met name Surinamers. Dat is bij elkaar misschien 4 miljoen mensen, maar zeker niet de helft zoals Prins beweert.

Ook het tweede deel van die uitspraak, dat dat tekort schadelijk is voor je immuunsysteem, wordt niet door de literatuur ondersteund.

Op 2:55 heeft hij het over obesitas. Dat dat een probleem is en dat dat een complicerende factor is bij de ernst van COVID-19 klopt, maar verwacht hij nu zomaar dat de overheid daar ook even een extra campagne voor opzet? Beter gezegd: de bestaande campagne intensiveert, want er bestaat al jarenlang een overheidscampagne om obesitas te bestrijden.

De overheid heeft de handen al vol aan de ziektebestrijding, dan is er geen mankracht over om een campagne over betere leefstijl – heel lastig onderwerp – ook nog even op te zetten. Bovendien zou het effect van zo’n campagne lang duren, afvallen doe je niet even in een maandje tijd.

Vaccin de enige oplossing?

Op 3:05 vraagt hij of een vaccin de enige oplossing is. De vraag is: waarvoor? Om overbelasting van het zorgstelsel te voorkomen bij een open samenleving: ja, dan is de enige optie een vaccin dat voorkomt dat mensen in de eerste plaats ziek worden.

In de tussentijd wordt er natuurlijk ook gezocht naar middelen om de ziekte te genezen, bijvoorbeeld het isoleren van antistoffen bij mensen die al COVID-19 gehad hebben, of het gebruik van bestaande medicijnen. Maar dan liggen mensen dus al in het ziekenhuis voor je ze gaat behandelen, en dat willen we juist voorkomen.

Op 3:10 vuurt hij nog een aantal vragen af die hij met een minimum aan moeite zelf had kunnen invullen.

• weten we het “natuurlijke beloop” al? Ik heb geen idee wat hij met het “natuurlijke beloop” bedoelt.
• weten we al of het virus gaat muteren? Nee, niet met zekerheid. Het virus bestaat nog maar, volgens de beste schattingen, sinds november 2019. Er worden wel regelmatig virussen gesequenced en zo is er al een duidelijke stamboom van mutaties, waaruit blijkt dat het aantal mutaties tot nu toe relatief gering is. ZIe bijvoorbeeld Nextstrain.
• weten we de groepsimmuniteit al? Ja, op basis van de R₀ wordt geschat dat groepsimmuniteit bereikt wordt bij een immuniteit van 60-70% van de bevolking. Dit is vaak genoeg gewoon in het nieuws geweest.
• weten we al of het mogelijk is om een werkzaam vaccin te maken? Nee natuurlijk weten we dat niet zeker, maar wil je het daarom niet proberen? Bovendien is er al het nodige werk gestoken in een vaccin voor SARS-CoV-1, waaruit we weten dat een vaccin kansrijk is.

Op 3:15 beweert hij ten eerste dat deze vragen allemaal nog open staan. Dat is voor één vraag onwaar, zoals hierboven aangetoond, en voor de vragen waarin hij gelijk heeft een open deur.

Vervolgens komt hij terug op de uitspraak van De Jonge en zegt dat hij daarvan schrikt. Zoals eerder gezegd, De Jonges uitspraak is geen kabinetsbesluit maar een vergezicht. Dat kan morgen veranderen met voortschrijdend inzicht. Daar is de hele wetenschap ook op gebouwd, voortschrijdend inzicht. Dat zou hij eens moeten proberen, met iets wetenschappelijks te komen.

Op 3:20 zegt hij letterlijk “dat de samenleving niet teruggaat naar normaal totdat er een vaccin is”. Dat is een stropop, want dat heeft Hugo de Jonge of het kabinet niet gezegd. Volgens het AD:

Pas als er een vaccin tegen het coronavirus is, kunnen grote evenementen weer worden gehouden. Tot die tijd is het gevaar te groot dat het virus daardoor weer opleeft, denkt het kabinet.

Het gaat hier alléén om een beperking op grote evenementen, terwijl hij met zijn bewoording suggereert dat het om meer gaat. Dat is te kwader trouw.

Complot van Big Pharma

Op 3:30 begint hij vage toespelingen te maken over “andere belangen”, en suggereert dat er belangen van de farmaceutische industrie mee gediend zouden zijn. Dit is je gebruikelijke antivax-propaganda, die nergens op gestoeld is behalve irrationele bangmakerij. Wat voor belang zou de farmaceutische industrie er in godsnaam bij hebben dat Ajax-PSV niet doorgaat, of Pinkpop of de Nijmeegse Vierdaagse? Dat is je reinste flauwekul.

Censuur

Op 3:50 begint hij te klagen over dat hij zoveel censuur ziet. Ik zou werkelijk niet weten waar hij het over heeft. Zelfs de video’s van graancirkelgek en complotwappie Janet Ossebaard tieren welig rond op social media, en staan nog steeds op Youtube. De enige waar krachtig tegen opgetreden is door Youtube is “Plandemic” van fraudeur, antivaxxer en complotgek Judy Mikovits. Wat hij hier beweert dat er massaal berichten verwijderd worden van mensen die anders denken is overduidelijk onwaar. Kom maar met namen, zou ik zeggen.

En overigens is het woord “censuur” hier misplaatst. Youtube, Facebook, enz. zijn particuliere bedrijven die zelf mogen bepalen welke content ze hosten en welke niet. Het staat die mensen altijd vrij om op hun eigen website hun filmpjes en verhalen te zetten, nietwaar.

Het is pas censuur als de overheid bepaalde uitingen verbiedt. Ik zal het omgekeerd zeggen: ik vind dat de overheid hier veel te laks in is. Complotgekken als Janet Ossebaard, die een verband legt tussen corona en 5G, zouden met behulp van de Wet Zorg en Dwang opgesloten moeten worden in een psychiatrische kliniek.

Vergelijking met tabak

De vergelijking die hij hier maakt met tabak of alcohol snijdt overigens ook geen hout. Dat zijn wel grote maatschappelijke problemen, maar die zijn constant van aard en daar is onze gezondheidszorg op ingesteld. Dat is ze duidelijk niet op de huidige pandemie. Dat maakt dat optreden tegen video’s en berichten die oproepen om je niet te houden aan de maatregelen van de overheid een veel grotere impact kunnen hebben bij succes dan een videootje over alcoholgebruik.

Verband met 5G

Op 5:25 gaat hij verder vertellen dat hij zich ook verdiept in 5G, en dat daarover ook video’s en berichten zouden verdwijnen. Dat is ook een duidelijke leugen. En dat terwijl er vandalen rondlopen die telefoniemasten in de fik steken! Het is ook gelogen van hem dat er veel wetenschappers zouden zijn die vraagtekens hebben bij 5G. Hint: 5G gebruikt minder straling dan 4G.

Het feit dat hij hiermee aan komt zetten, terwijl het volstrekt niet terzake doet, doet ernstig vermoeden dat hij een complotgek is die à la Janet Ossebaard een connectie legt tussen corona en 5G.

China en de WHO

Nadat hij uit zijn duim gezogen heeft dat iedereen monddood gemaakt zou worden die het niet eens is met de WHO (niet dus), refereert hij aan Arjen Lubach’s uitzending over de WHO, waarbij Lubach met name kritiek erop had dat de WHO te veel de kont van China likt. Dat is waar, maar de prozaïsche kant van het verhaal is dat China wel snel informatie met de WHO en zo met de rest van de wereld gedeeld heeft, zeker in vergelijking met de vorige epidemie, SARS, waar China meer dan twee maanden op brisante informatie bleef zitten.

Vervolgens heeft hij er dan ook kritiek op dat de grootste bron van inkomsten de Bill & Melinda Gates Foundation (BMGF) is. Het is nooit goed of het deugt niet. Wat wil hij dan? Dat de WHO afhankelijk is van de contributies van de VS, waar een clown president is die eerst twee maanden op zijn krent blijft zitten en dan de WHO de schuld geeft van zijn eigen inactiviteit?

Overigens zijn de bijdragen van de BMGF bijdragen voor projecten die de WHO onderneemt, en geen bijdragen voor de normale gang van zaken, dus dit is een drogreden. Vervolgens gaat hij proberen Bill Gates zwart te maken. Hij begint met te zeggen dat hij een Nobelprijs zou verdienen, wat flauwekul is, want Bill Gates heeft niets uitgevonden in een discipline waar Nobelprijzen voor uitgereikt worden en gaat dat ook niet meer doen.

Bill Gates

Vervolgens doet hij alsof Bill Gates op de één of andere manier persoonlijke invloed heeft door het geld dat zijn stichting uitgeeft. Dat is flauwekul: de BMGF is een stichting die is opgezet om het geld dat Bill Gates (en Warren Buffet) heeft verzameld tijdens zijn arbeidszame leven weer aan goede doelen uit te geven. Dat betekent niet dat Bill Gates daar op de een of andere manier macht mee verwerft.

Vervolgens voegt hij eraan toe dat Bill Gates ook media zou bezitten. Dat is een aperte onwaarheid die hij niet kan waarmaken.Vervolgens claimt hij dat Gates “vaccinatiefabrieken (!) beheerst om vaccinaties (!) te maken”, iets wat hij niet onderbouwt. De BMGF financiert inderdaad de bouw van 10 verschillende fabrieken voor de, in hun ogen, meest kansrijke projecten om een SARS-CoV-2-vaccin te maken, maar ik moet nog zien dat het daarbij om investeringen gaat en niet om giften.

Vervolgens klaagt hij dat Bill Gates nul achtergrond heeft in vaccins of in immunologie. Dat is nogal een gotspe nadat mijnheer de longarts zelf aperte onwaarheden heeft lopen debiteren over vaccins. Bill Gates beweert dat ook niet, maar hij weet zich wel te omringen met goede adviseurs die wel die inhoudelijke kennis hebben.Ten slotte voert hij ook nog een Netflix-documentaire en Event 201, een simulatie van een pandemie, ten tonele, en dat Bill Gates al langer waarschuwt voor een pandemie, met de duidelijke suggestie als ondertoon dat de kijker een “connect the dots” doet en tot de conclusie komt dat dit alles een kwaadwillig complot is van Bill Gates.

David Prins’ goede trouw

Laat ik het omkeren: als David Prins niet snapt dat er inderdaad elk moment een nieuwe epidemie kan uitbreken, na SARS, MERS, en de Mexicaanse griep, dan is hij zijn doktersbul onwaardig.

Wat David Prins hier doet is een dokter onwaardig. Hij uit op medisch gebied meermaals onwaarheden. Dit is een bewuste poging in bangmakerij waarbij hij ook een loopje neemt met andere maatschappelijke feiten die voor iedereen verifieerbaar zijn. Hij draagt drie verschillende complottheorieën aan:

1. dat er censuur zou zijn op het gebied van meningen omtrent COVID-19
2. dat er censuur zou zijn op het gebied van meningen omtrent 5G
3. dat Bill Gates iets sinisters van plan is.

Hij is net slim genoeg om in alle drie de gevallen net niet uit te spreken dat er sprake is van een complot. Dat maakt hem gevaarlijk.

Nawoord augustus 2021

Het is interessant om ruim 15 maanden later deze debunk terug te lezen. David Prins was een eendagsvlieg: na de ophef rond deze video heeft niemand meer van David Prins gehoord, althans niet in verband met corona. Hij is nog steeds longarts bij het Nederlands Astmacentrum in Davos, en of zijn carrière als motivational speaker een boost heeft gekregen is me niet duidelijk.

In de tussentijd hebben we nog wel een sterkere lockdown gehad om de tweede/derde/vierde golf in najaar 2020 en winter 2021 de baas te worden, en dat grote evenementen gelegenheden zijn waar infecties zich verbreiden is genoegzaam duidelijk geworden – reden ook dat ze nog steeds niet toegestaan zijn.

Er is nog steeds geen sterk bewijs dat vitamine D-tekorten een (grote) risicofactor zijn voor COVID-19: er wordt weliswaar bij patiënten vaak een lage vitamine D-spiegel aangetroffen, maar de causaliteit is niet duidelijk: het is namelijk ook aannemelijk dat die omgekeerd ligt, dus dat COVID-19 de vitamine D-spiegel verlaagt.

Er zijn inmiddels in Nederland vier vaccins op de markt: de RNA-vaccins van Pfizer/BioNTech en van Moderna, en de vectorvaccins van AstraZeneca en van Janssen. Alle vier zijn in het fase 3-onderzoek door tienduizenden proefpersonen getest, en zijn veilig. Ze zijn ook effectief, vooral de RNA-vaccins, waardoor de ziekenhuisbelasting significant gedaald is terwijl maatregelen afgeschaald zijn.