Gepubliceerd op 13-08-2022 en laatst gewijzigd op 17-08-2022 <!– door Daniël Tuijnman –>

Weer een gepensioneerde professor die absurde beweringen doet

Peter Deen was tot 2019 hoogleraar Moleculaire en metabole fysiologie aan het Radboud UMC te Nijmegen. Op zijn LinkedIn-profiel suggereert hij dat hij nog steeds verbonden zou zijn aan het Radboud UMC. Volgens de Gelderlander is hij vorig jaar gestopt als hoogleraar en voor zichzelf begonnen. Hij is thans wel verbonden als wetenschappelijk adviseur aan de stichting Je Leefstijl Als Medicijn.

Het gebied waarin Peter Deen actief was onderzoek naar, in het algemeen, alle stofwisseling in de cellen van het menselijk lichaam. Deens specialisatie was de waterhuishouding van het menselijk lichaam; in die hoedanigheid is hij ook een keer opgetreden bij Kassa. Dat heeft dus alles niets te maken met infectieziekten of met vaccins, en Deen is dan ook zeker geen expert op dit gebied.

Deen doet regelmatig kwestieuze, foute en absurde beweringen over corona op zijn LinkedIn-pagina. In deze blog neem ik deze LinkedIn-post van 11 augustus 2022 onder de loupe, waarin hij drie beweringen doet als reactie op een post van BlckBx, het complotkanaal van Flavio Pasquino. De beweringen van Deen staan overigens los van de inhoud van de post van BlckBx:

We gaan hieronder alle drie de beweringen na.

Levenslange bescherming

De eerste bewering van Deen luidt:

een infectie met de, ja, onschuldige omikron variant je levenslange bescherming, net zoals de klassieke vaccins die je bij je geboorte kreeg,

en die bestaat zelfs uit drie claims, die allebei onwaar zijn.

Omicron onschuldig

De eerste claim is dat de omicron-variant onschuldig zou zijn. Dat is absurd; alle SARS-CoV-2-virussen die thans in Nederland rondwaren zijn van een omicron-subvariant, maar er zijn nog steeds IC- en ziekenhuisopnames. Het corona-dashboard meldt:

Tussen 2 augustus en 8 augustus zijn gemiddeld 4 mensen per dag opgenomen op een intensive care-afdeling.

en:

Tussen 1 augustus en 7 augustus zijn gemiddeld 71 mensen per dag opgenomen in het ziekenhuis

Dat is zeker niet wat ik een onschuldig virus zou noemen.

Omicron geeft levenslange bescherming

Vanaf het begin van deze pandemie vertellen virologen ons dat in het algemeen, de bescherming tegen coronavirussen vrij kortdurend is, in het bijzonder de bescherming met antistoffen. Het zou dus wel heel raar zijn als dat plotseling voor de omicron-variant anders zou zijn. Dat is dan ook niet zo. Sterker nog, recent onderzoek wijst uit dat de bescherming tegen een volgende omicron-infectie slecht is:

The authors found that Omicron infection boosted immune responses to all other variants, but responses to Omicron itself were muted.

en volgens een expert duurt de bescherming met antistoffen ongeveer even lang als bij eerdere SARS-CoV-2-varianten:

“High levels of antibodies likely last for four to six months after infection with Omicron, as for earlier variants, in most otherwise healthy individuals,” Moss said.

Niks levenslange bescherming dus.

RVP-vaccins geven levenslange bescherming

De derde claim die in deze zin van Deen ingepakt zit, is dat de vaccins uit het RVP je levenslange bescherming zouden geven. Ook dat is onwaar. Het meest in het oog springend is het kinkhoest-vaccin:

De duur van bescherming van een acellulair kinkhoestvaccin wordt geschat op 3-4 jaar (McGirr and Fisman 2015). Bescherming tegen klinische verschijnselen van kinkhoest houdt waarschijnlijk langer aan dan bescherming tegen infectie (Warfel et al. 2014, Plotkin et al. 2018). Na hernieuwd contact met B. pertussis treedt een boostereffect op en is men weer tijdelijk immuun.

De reden dat er niet hele volksstammen ziek zijn van kinkhoest zit in de laatste regel: de kinkhoestbacterie circuleert wel degelijk in de bevolking maar treft meest mensen die nog bescherming hebben door het vaccin, of door een vorig contact met de kinkhoestbacterie.

Deen heeft hoogstwaarschijnlijk in zijn jeugd een ander kinkhoestvaccin gehad, het zogenaamde cellulaire kinkhoestvaccin, maar de beschermingsduur daarvan is niet veel langer.

Een tweede in het oog springend vaccin dat geen levenslange bescherming biedt is het tetanusvaccin. Als je een open wond of dierenbeet hebt opgelopen en je laatste tetanusvaccinatie is meer dan 10 jaar oud, dan krijg je een nieuwe vaccinatie:

Een derde vaccin uit het RVP dat niet levenslang beschermt is het bof-vaccin. Met enige regelmaat is er in het nieuws sprake van bof-uitbraken, met name in studentenhuizen, zoals dit bericht uit 2019.

Vaccinatie beschermt niet tegen omicron

De tweede bewering van Deen luidt:

de injectie die je kan halen niets doet tegen omikron, omdat het je immuniseert met het Wuhan Spike eiwit die beduidend anders is, en

Ook deze bewering bestaat uit twee claims.

Wuhan-S-eiwit beschermt niet tegen omicron

De tot nu toe gebruikte vaccinaties bevatten inderdaad allemaal een RNA-sequence om het spike-eiwit uit de Wuhan-variant te produceren, en het spike-eiwit uit de omicron-variant kent nogal wat mutaties (wijzigingen) ten opzichte van de oorspronkelijke Wuhan-variant. Maar dat betekent niet dat het vaccin geen bescherming biedt. Volgens dit artikel is dat wel degelijk het geval:

Using live-virus neutralization assays, we show that a superior infection-neutralizing capacity against all VoCs, including omicron, developed after either two vaccinations in convalescents or a third vaccination or breakthrough infection of twice-vaccinated, naive individuals.

En ook de ziekenhuisopnamen laten dat zien: er zijn beduidend minder ziekenhuis- en IC-opnamen in verhouding tot het aantal besmettingen dan in 2020.

Booster bevat geen omicron-S-eiwit

Het valt nog maar te bezien of de booster die de Nederlandse overheid vanaf september gaat aanbieden wel of niet het omicron-spike-eiwit bevat.

Zowel Pfizer/BioNTech als Moderna hebben hun RNA-vaccin aangepast en een bivalent vaccin ontwikkeld dat zowel de RNA-sequence bevat om het spike-eiwit van de originele Wuhan-variant te maken, als de RNA-sequence om het spike-eiwit van de omicron-variant te maken.

De EMA heeft op 15 juni aangekondigd dat ze de “rolling review” van de bivalente versie van Comirnaty, het Pfizer-vaccin, begonnen zijn, en Pfizer heeft op 19 juli aangekondigd dat ze alle stukken hebben aangeleverd.

De EMA heeft op 17 juni aangekondigd dat ze de “rolling review” van de bivalente versie van Spikevax, het Moderna-vaccin, begonnen zijn:

The review concerns a bivalent vaccine. This means it will target two strains of SARS-CoV-2, in this case the original strain and the Omicron variant of concern.

Het is op dit moment niet duidelijk of deze twee bivalente vaccins op tijd op de markt zijn, maar zowel de Europese als de Amerikaanse overheid anticiperen daarop. Het Amerikaanse ministerie van volksgezondheid, HHS, heeft op 29 juli aangekondigd dat ze dit bivalente vaccin van Moderna aanschaffen, en de Europese Commissie heeft op 9 augustus besloten om de Moderna-vaccins die ze in juli en augustus zouden afnemen op te schorten ten gunste van dit bivalente vaccin.

Maakt immuunsysteem vatbaarder

De derde bewering van Deen luidt:

het stimuleren van je immuunsysteem met een onbelangrijk eiwit je vatbaarder maakt voor zowel omikron als andere virussen/bacteriën, waarvan we er vele gewoon bij ons dragen. Je immuunsysteem wordt als een doelman die alleen een bal recht voor hem kan zien aankomen. Dit wordt sterker met elke injectie dat je meer neemt.

Dat het spike-eiwit van de Wuhan-variant niet “onbelangrijk” is, hebben we hierboven al betoogd.

Voor de rest is deze bewering onzin. Je immuunsysteem maakt dagelijks kennis met zo’n 100, als niet meer, ziektekiemen, en het idee dat een vaccinatie wat dat betreft iets heel bijzonders en ingrijpends zou zijn voor je immuunsysteem is een persistente mythe die antivaxxers aan elkaar doorgeven. Er is nog nooit enige aanwijzing geweest dat uitbreiding van het vaccinatieschema zou leiden tot zoiets als een “vermoeidheid” van het immuunsysteem. Zie bijvoorbeeld deze fact-check.

Conclusie

Deze drie beweringen bevatten in totaal zes verschillende claims. Vijf van de zes claims zijn wetenschappelijke claims over immunologie en het SARS-CoV-2-virus en zijn alle vijf onjuist. De zesde claim, over de inhoud van het boostervaccin dit najaar, is onjuist in zijn stelligheid: er wordt juist hard aan gewerkt dat we een bivalent vaccin krijgen.

Kortom, Deen verspreidt hier ernstige desinformatie.